Итпек
Итпек — Доскаардыва хойтпактыва хайындырып каан сүттү кудар. Бир чамдыкта доскаарда хойтпак хоюлдур итпектелзин дээш, чиг сүттү база кудар. Бир хонган соонда, доскаарда хойтпак кырынга ийи илиг хире кылын итпек туруптар.итпекти аякка шүүреп куткаш, чаш уругларга чиртир. Итпекти улуг улус база чем кылдыр чиир. Хүндүлүг кижи өгге келгенде, баштай аякка изиг шайны куткаш, тавакка долдур урган саржаглыг далганны салыр, ооң хүндүлүг шаалдазы кылдыр бир дашкага итпектибаза салып каар. Хүндүлүг аалчы езу барымдаалапитпекти амзап каар. Хойтпактың ажыы ханзын дээш, бышкы-биле бир хүн каш-даа катап быжар. Доскаарда хойтпактың бышканын азы ажаанын итпээнден билип алыр. Бир эвес итпек чуга болза, хойтпак бышкан болур, ындыг хойтпакты тигерге арагазы кончуг ажыг болур. Итпек болза хоолулуг болгаш эм чем болур.
Дөс
- Моңгуш Кенин-Лопсаң «Тыва чаңчыл»