Анчимаа-Тока, Хертек Амырбит кызы
Хертек Амырбит кызы Анчимаа-Тока | |
---|---|
Төрүттүнген ай-хүнү | 1912 январьның 1 |
Төрүттүнген чери | |
Мөчээн ай-хүнү | 2008 ноябрьның 4[1] (96 хар) |
Мөчээн чери | |
Чурту | |
Ажыл-херээ | политик |
Супруг(а) | Тока, Салчак Калбак-Хөрекович |
Хертек Амырбитовна Анчимаа-Тока (январь 1, 1912 чыл — ноябрь 4, 2008 чыл) — совет болгаш тыва күрүне ажылдакчызы. Салчак Токаның өөнүң ишти. 1944 чылга чедир ТАР-ның Биче Хуралының Президиумунуң даргазы чораан[2]. Бүдүн делегейде бир дугаар херээжен чурт удуртукчузу деп сурагжаан.
Намдары
Анчимаа Хертек 1912 чылдың кыжын Таңды Урянхайга төрүттүнген. Школага моол дылды өөренип алгаш, 1930 чылда тыва бижик тыптып келир үеде эң бир дугаар тыва бижикти шиңгээдип алганнарның бирээзи. Тыва Арат Республиканың Аныяктарының Революстуг Эвилелиниң кежигүнү тургаш, дараазында чылда-ла Тыва Араттың Революстуг Партиязынга кирип алган[3].
Москвада И. В. Сталин аттыг Чөөн чүктүң ажыл-ишчи улустарының Коммунистиг университедин 1935 чылда дооскан. Өөренип турган чылдарында уран-чүүл-биле ажылдап турган, эң бир дугаар тыва улустуң ырызын граммофоннуг пластинкага бижидеринге ыраажы кылдыр киришкен. Тываже ээп келгеш Тыва Арат Республиканың Аныяктарының Революстуг Эвилелинге ажылдап турган. 1938 чылдан тура Тываның Араттың Революстуг партиязының Төп Комитединиң херээженнер-биле ажыл-агый чорудар килдизиниң удуртукчузу чораан. 1940 чылдан тура Анчимаа Хертек Тыва Арат Республиканың Биче Хуралының даргазы апарган — ол дээрге бүгү делегейде эң бир дугаар парламенти даргазы кылдыр херээжен кижи олурупканы бооп турар.[2]
1944 чылда Тыва Арат Республиканың хамаарышпас чоруун үскеш, ону РСФСР-ниң иштинде Тыва автономнуг область кылдыр томуйлаанының соонда 1961 чылга чедир Тыва облкүүскомнуң даргазы кылдыр ажылдаан. 1961—1979 чылдарда Тыва АССР-ниң Сайыттар Эвилелиниң даргазының оралакчызы турган.
Демдеглелдер
- ↑ http://www.timesonline.co.uk/tol/comment/obituaries/article5269130.ece
- ↑ 2,0 2,1 «Люди Центра Азии» III том. Кызыл, 2006. ар. 29-35
- ↑ Исполнилось 100 лет со дня рождения первой в мировой истории женщины-президента