Доспан Оюн Тавылаң оглу
| Доспан Оюн Тавылаң оглу | |
|---|---|
| тыв. Доспан Оюн Тавылаң оглу | |
| Төрүттүнгенде ады | Оюн Тавылаң оглу Доспан |
| Төрүттүнген ай-хүнү | 1922 |
| Төрүттүнген чери | Көк-Булуң, Элегес сумузу, Таңды, ТАР |
Доспан Оюн Тавылаң оглу (төрүттүнгенде ады — Оюн Тавылаң оглу Доспан, Ада-чурттуң Улуг дайынының киржикчизи, тыва эки турачы эскадроннуң 1-ги взводунуң гвардейжи анаа дайынчызы, ССРЭ-ниң «Эрес-дидим чорук дээш» деп медалының, 2-ги чаданың Ада-чурттуң Улуг дайынының ордениниң, ТАР-ның "Дайынчы шылгарал дээш" деп медалының эдилекчизи.
Допчу намдары
Оюн Тавылаң оглу Доспан 1922 чылда Тыва Арат Республиканың Танды кожуунунуң Элегес сумузунуң Көк-Булуң деп черге төрүттүнген.
1940-1942 чылдарда Тыва Арат Революстуг Шеригге шериг албанын сержант эргелиг эрттирген.
Ада-чурттуң улуг дайынынга киржилгези
Тыва Арат Революстуг Намның Төп комитединиң секретариадының 1943 чылдың август 25-тен шиитпири-биле 1-ги тыва эки турачы отрядтың 1-ги взводунуң анаа дайынчызы кылдыр томуйлаткан.
Тыва Арат Республикадан тыва эки турачылар отряды Барыын фронтунуң 6-гы аъттыг корпузунуң Морозов аттыг 8-ки гвардейжи аъттыг Ровно дивизиязының 31-ги гвардейжи аъттыг полкунуң составынче 4-кү эскадрон кылдыр кирген. Ооң составында 1000 километр орук чок черге 45 хонук дургузунда агаар-бойдус талазы-биле кончуг берге байдалдарда чоруп келген. Марш үезинде тывалар кижи-даа, аът-даа талазы-биле чидириг чок турган. Тыва чылгычылар походка шыдамык чоруун көргүскеннер.
1944 чылдың январьның 29-та 4-кү эскадроннуң тыва аъттыг шериглери Украин ССР-ниң Ровно облазының Деражно суур дээш тулчуушкуннарга баштай киришкен болгаш халдаашкынга төлептиг үлегер-чижекни көргүскен.
Оюн Доспан Украин ССР-ниң Ровно, Дубно болгаш өске-даа чурттакчылыг черлерин хостаарынга эрес-дидим чоруун көргүзүп киришкен.
Дайын соонда
Дайын соонда Таңды кожууннуң Межегей, Успенка суурларынының колхоз, совхозтарынга кадарчылап, трактористеп ажылдап чораан.
1998 чылда Таңдының Бай-Хаакка чок болган[1].
Сактыышкын
Шаңнал-макталдары
- ССРЭ-ниң «Эрес-дидим чорук дээш» деп медалы (1944)
- 2-ги чаданың Ада-чурттуң Улуг дайынының ордени (1985)
- ТАР-ның "Дайынчы шылгарал дээш" деп медалы (1944)
Литература
- Сундуй М. Б. Эки турачы аъттыг эскадрон. Кызыл: Тываның ном үндурер чери, 1989.
- ДОСПАН Оюн Тавылан оглу / Урянхайско-тувинская энциклопедия. I том (А-К). Под общей ред. Шойгу С. К., отв. ред. Бичелдей К. А. Кызыл: «Мир тувинцев», 2021. С. 321—322.
- Пивоваров В. Добровольцы. Кызыл, 1990.