Норжун Кыргыс Балчыр-оол уруу
| Норжун Кыргыс Балчыр-оол уруу | |
|---|---|
| тыв. Норжун Кыргыс Балчыр-оол уруу | |
| Төрүттүнгенде ады | Кыргыс Балчыр-оол уруу Норжун |
| Төрүттүнген ай-хүнү | 11 октябрь 1923 |
| Төрүттүнген чери | Үрбүн, Улуг-Хем, ТАР |
| Мөчээн ай-хүнү | 1997 |
| Мөчээн чери | Бай-Хаак, Таңды, Республика Тыва |
Норжун Кыргыс Балчыр-оол уруу (төрүттүнгенде ады — Кыргыс Балчыр-оол уруу Норжун, орус. Суукай Норжун Балчировна, 1923 чылдың октябрьның 11 — 1997 чыл) — Ада-чурттуң Улуг дайынының киржикчизи, тыва эки турачы эскадроннуң 2-ги взводунуң гвардейжи анаа дайынчызы, ТАР-ның ордениниң эдилекчизи.
Допчу намдары
НОРЖУН Кыргыс Балчир-оол уруу (Суукай Норжун Балчировна; 11.10.1923, м. Урбюн Улуг-Хемско- го хошуна – 1997, с. Бай -Хаак Тандинского р-на РТ). Участница Вел. Отеч. войны. До 1942 работа- ла секр. рев. союза моло- дёжи сумо- на Урбюн. С 1942 секр.-машинистка в гос. радиокомитете. Выучилась на санинструктора в отряде ополчения г. Кызыла. Уехала на фронт в соста- ве добровольческого отряда (1943). Была бойцом в санитарном отделении лейтенанта Хургулека Тулуша. Не раз проявляла храбрость и отвагу при спасении своих боевых товари- щей в сражениях. Участвовала в боях за освобождение гг. Ровно, Дубно и др. укр. нас. пунктов. После войны работала швеёй-мотористской в Ту- ране и Бай-Хааке. Награждена орд. Отеч. войны 1-й ст. (1985), Труда (ТНР) (1944), медалью «За отвагу» (1944).
Ада-чурттуң улуг дайынынга киржилгези
Тыва Арат Революстуг Намның Төп комитединиң секретариадының 1943 чылдың август 25-тен шиитпири-биле 2-ги тыва эки турачы отрядтың 2-ги взводунуң 2-ги салбырының анаа дайынчызы кылдыр томуйлаткан.
Тыва Арат Республикадан тыва эки турачылар отряды Барыын фронтунуң 6-гы аъттыг корпузунуң Морозов аттыг 8-ки гвардейжи аъттыг Ровно дивизиязының 31-ги гвардейжи аъттыг полкунуң составынче 4-кү эскадрон кылдыр кирген. Ооң составында 1000 километр орук чок черге 45 хонук дургузунда агаар-бойдус талазы-биле кончуг берге байдалдарда чоруп келген. Марш үезинде тывалар кижи-даа, аът-даа талазы-биле чидириг чок турган. Тыва чылгычылар походка шыдамык чоруун көргүскеннер.
1944 чылдың январьның 29-та 4-кү эскадроннуң тыва аъттыг шериглери Украин ССР-ниң Ровно облазының Деражно суур дээш тулчуушкуннарга баштай киришкен болгаш халдаашкынга төлептиг үлегер-чижекти көргүскен.
Дайын соонда
Сактыышкын
Шаңнал-макталдары
Литература
• Сундуй М. Б. Эки турачы аъттыг эскадрон. Кызыл: Тываның ном үндүрер чери, 1989.
• НОРЖУН Кыргыс Балчир-оол уруу / Урянхайско-тувинская энциклопедия. II том (Л-Я). Под общей ред. Шойгу С.К., отв. ред. Бичелдей К.А. Кызыл: "Мир тувинцев", 2021. С. 125.
Демдеглелдер
Шөлүлгелер
• Постановление Правительства Республики Тыва О списках участников Великой Отечественной войны 1941—1945 годов, призванных из Тувинской Народной Республики
• Сундуй М. Б. Добровольный кавалерийский эскадрон
• У войны не женское лицо: подвиги тувинских девушек в Великой Отечественной войне
• Санинструктор тыва кыстар
• Рубрика «Тыва эки турачыларга тураскаадыг»