Январьның 20
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
2025 чыл |
Январьның 20 — григориан календарьда чылдың 20 дугаар хүнү . Чылдың төнчүзүнге чедир 345 хонук арткан (саарзык чылдарда 346 хонук арткан).
Байырлалдар болгаш сактыышкын хүннери
Аңгылал:Январьның 20 байырлалдар деп аңгылалды база көр
Делегей чергелиг[эдер | вики-сөзүглелди эдер]
Аңгы-аңгы чоннарның[эдер | вики-сөзүглелди эдер]
Азербайджан — Азербайджанда бүгү чоннуң кажыыдал хүнү.
Профессионалдыг[эдер | вики-сөзүглелди эдер]
Чүдүлгеге хамааржыр[эдер | вики-сөзүглелди эдер]
Таарымчалыг аттар[эдер | вики-сөзүглелди эдер]
Католик аттар: Авадий, Евфимий, Мангейм, Себастьян, Фабиан.
Православ аттар: Афанасий, Василий, Иван, Пафнутий.
Болуушкуннар
XIX чүс чылга чедир[эдер | вики-сөзүглелди эдер]
- 1961 чыл — Иван Франк аттыг Национал университет ажыттынган.
XIX-ку чүс чыл[эдер | вики-сөзүглелди эдер]
- 1986 чыл — Петербургка Лесгафт аттыг күш-культура институду ажыттынган.
XX-ги чүс чыл[эдер | вики-сөзүглелди эдер]
- 1915 чыл — Бирги делегей дайынының база бир улуг тулчуушкуну — Карпат тулчуушкуну эгелээн.
- 1921 чыл — Дагестанның Автономнуг Совет Социалистиг Республиказы тургустунган, амгы үеде Дагестан Республика.
- 1953 чыл — Владимир Мясищевтиң стратегтиг бүгү континентальдыг реактивчи бомба октаар М-4 (103 М) деп самолёду бирги ужудуушкунну кылган.
- 1980 чыл — АКШ-ның Президентизи Джими Картер Москваның Олимпийжи оюннарындан ойталап, бойкот чарлаан.
- 1991 чыл — ниити Крымның референдуму болуп эрткен, түңнелинде Крымның Автономнуг Совет Социалистиг Республиказы тургустунган.
XXI-ги чүс чыл[эдер | вики-сөзүглелди эдер]
- 2018 чыл — Турция Сирияның соңгу чүгүнге «Оливкалыг адыр» деп шериг операциязын эгелээн.
- 2021 чыл — Джо Байденниң АКШ-ның 46 дугаар президентизинче инаугурациязы болуп эрткен.
Төрүттүнген кижилер
Аңгылал:Январьның 20 төрүттүнген деп аңгылалды база көр
XIX-ку чүс чылга чедир[эдер | вики-сөзүглелди эдер]
- 1975 чыл — Андре Маре Ампер (1836 чылда мөчээн), француз физик, математик, бойдус шинчээчизи.
XIX-ку чүс чыл[эдер | вики-сөзүглелди эдер]
- 1817 чыл — Андрей Будберг (1881 чылда мөчээн), российжи дипломат, Берлинде, Венада, Парижте элчин.
- 1884 чыл — Абрахам Меррит (1943 чылда мөчээн), американ фантастика чогаалчызы, журналист, редактор.
- 1885 чыл — Владимир Готовцев (1976 чылда мөчээн), театр болгаш кино актёру, театр педагогу, РСФСР-ның улусчу артизи.
- 1899 чыл — Кэндзиро Такаянаги (1990 чылда мөчээн), япон инженер, бүгү боду электрилиг телеприёмниктиң делегейде бир дугаар чогаадыкчызы, JVC компаниязының база бир тургузукчузу.
- 1900 чыл — Филипп Агальцов (1980 чылда мөчээн), ССРЭ-ниң Агаар шерииниң күштериниң кол командылакчының оралакчызы, авиацияның маршалы, Совет Эвилелиниң Маадыры.
XX-ги чүс чыл[эдер | вики-сөзүглелди эдер]
- 1904 чыл — Виктор Орешников (1987 чылда мөчээн), уран чурукчу, портрет мастери, педагог, ССРЭ-ниң улусчу чурукчузу.
- 1915 чыл — Масанори Юса (1975 чылда мөчээн), япон эштикчи, ийи дакпыр олимпийжи чемпион (1932, 1936).
- 1921 чыл — Виктор Сергеев (1988 чылда мөчээн), совет болгаш российжи эртемден, атомнуг үлетпүр системазының тургузукчузу.
- 1923 чыл — Пётр Якир (1982 чылда мөчээн), совет төөгүчү, хөй-ниити ажылдакчызы, эрге-хоойлу камгалакчызы.
- 1934 чыл — Владимир Дашкевич, совет болгаш российжи композитор, кинофильм ырыларының автору.
- 1935 чыл — Геннадий Кулик, российжи күрүнениң политиктиг ажылдакчызы.
- 1937 чыл — Минтимер Шаймиев, совет болгаш российжи күрүне ажылдакчызы, Татарстанның бирги президентизи (1991—2010).
- 1952 чыл
- Ирина Аллегрова, совет болгаш российжи эстрада артизи, актриса, РФ-ның улусчу артизи.
- Владимир Хотиненко, совет болгаш российжи кино режиссёру, сценарий бижикчизи, актёр, педагог, РФ-ның улусчу артизи.
- 1956 чыл — Джон Нейбер, американ эштикчи, дөрт дакпыр олимпийжи чемпион (1976).
- 1959 чыл — Юрий Каширин, совет чадаг-терге чарыжының киржикчизи, олимпийжи чемпион (1980).
- 1963 чыл — Ингеборга Дапкунайте, совет, литовчу, британ, российжи кино болгаш театр актрисазы.
- 1968 чыл — Дарья Юргенс, российжи кино болгаш театр актрисазы.
- 1969 чыл
- Максим Поташёв, «Чүү? Каяа? Кажан?» деп российжи интеллектуалдыг телеюннуң магистри.
- Чимэдийн Сайханбилэг, моол политиктиг ажылдакчы, Моолдуң премьер-сайыды (2014—2016).
- 1976 чыл — Анастасия Волочкова, российжи балерина, самчы, хөй-ниити ажылдакчызы.
- 1978 чыл — Владимир Гройсман, украин политик, күрүне ажылдакчызы, Украинаның премьер-сайыды (2016—2019).
- 1986 чыл — Ольга Бузова, российжи теле болгаш радио башкарыкчызы, модель, актриса, ыраажы.
XXI-и чүс чыл[эдер | вики-сөзүглелди эдер]
- 2002 чыл — Александра Бойкова, российжи фигуристка (эшеш чуңгулаашкын), Европа чемпиону (2020).
Чок болганнар
Аңгылал:Январьның 20 мөчээн деп аңгылалды база көр
XIX-ку чүс чылга чедир[эдер | вики-сөзүглелди эдер]
- 1666 чыл — Анна Австрийская (р. 1601), Францияның кадын-хааны, Людовик XIII хаанның кадайы.
XIX-ку чүс чыл[эдер | вики-сөзүглелди эдер]
XX-ги чүс чыл[эдер | вики-сөзүглелди эдер]
- 1997 чыл — Тамара Макарова (1907 чылда төрүттүнген), кино актрисазы, педагог, ССРЭ-ниң улусчу артизи.
- 2000 чыл — Изабелла Юрьева (шын фамилиязы Лейвикова; 1899 чылда төрүттүнген), совет болгаш росссийжи эстрада ыраажызы, РФ-ның улусчу артизи.
XXI-ги чүс чыл[эдер | вики-сөзүглелди эдер]
- 2010 чыл — Юрий Горячев (1938 чылда төрүттүнген), Ульянов девискээриниң губернатору (1992—2001).
- 2015 чыл — Лариса Белогурова (1960 чылда төрүттүнген), совет гимнаст, кино болгаш театр актрисазы.
Онзагай демдеглелдер
Бөгүн хем кыры туманныг болза, тараа дүжүдү эки болур.