Январьның 21
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 2024 чыл | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Январьның 21 — григориан календарьда чылдың 21 дугаар хүнү . Чылдың төнчүзүнге чедир 344 хонук арткан (саарзык чылдарда 345 хонук арткан).
Байырлалдар болгаш сактыышкын хүннери
Аңгылал:Январьның 21 байырлалдар деп аңгылалды база көр
Делегей чергелиг
- Делегей чергелиг куспак хүнү.
Аңгы-аңгы чоннарның
Россия — Инженер шериглериниң хүнү.- Доминикан Республика — Пресвятая Альтаграсия хүнү.
Польша — Кырган-авалар хүнү.
Профессионалдыг
Чүдүлгеге хамааржыр
Таарымчалыг аттар
Католик аттар: Агнесса, Мейнард, Фруктуоз.
Православ аттар:Або, Анастасий, Антоний/Антон, Аттик, Василиса, Виктор, Владимир, Георгий, Григорий, Дмитрий, Домна, Евгений, Емельян/Эмиль, Зотик, Илья, Исидор, Картерий, Келсий/Кельсий, Кир, Марионилла, Михаил, Паисий, Феоктист, Феофил, Элладий/Елладий, Юлиан.
Болуушкуннар
XIX чүс чылга чедир
- 1698 чыл — Пётр I волонтёрлар-биле кады Голландияда Улуг элчин черин каапкаш, Лондонче чедип келген.
- 1701 чыл — Пётр I-ниң Чарлыы-биле Москвага Үгер-боо дужаалының школазы ажыттынган.
- 1775 чыл — Емельян Иванович Пугачёв Москвага Тулаалыг шөлге шаажылаттырган.
XIX-ку чүс чыл
XX-ги чүс чыл
- 1920 чыл — Бирги делегей дайынының түңнелинде Парижтиң Делегей конференциязы төнген.
- 1945 чыл — Москвага ССРЭ-ниң эртем академиязының Кол ботаниктиг сады тургустунган.
- 1954 чыл — АКШ-га делегейде бир дугаар «Наутилус» деп суг адаанга чоруур атомнуг хеме сугже салдынган.
XXI-ги чүс чыл
- 2003 чыл — Мексиканың Колима штадынга 7, 6 магнитудалыг чер шимчээшкини болган. Ооң түңнелинде 2005 тудуг буураан, 6615 — үрелген.
Төрүттүнген кижилер
Аңгылал:Январьның 21 төрүттүнген деп аңгылалды база көр
XIX-ку чүс чылга чедир
- 1743 чыл — Джон Фитч (1798 чылда мөчээн), американ чогаадыкчы, АКШ-га бир дугаар пароходтуң тургузукчузу.
XIX-ку чүс чыл
- 1819 чыл — Хорас Уэллс (1848 чылда мөчээн), американ диш эмчизи, операция үезинде эң-не бир дугаар анестезияны ажыглаан кижи.
- 1850 чыл — Иван Мушкетов (1902 чылда мөчээн), орус геолог, географ, аян-чорукчу.
- 1855 чыл — Джон Браунинг (1926 чылда мөчээн), американ чогаадыкчы, оттуг боо-чепсектиң конструктору.
- 1869 чыл — Григорий Распутин (1916 чылда өлүрткен), российжи император Николай II-ниң хүндүлээр кижизи.
XX-ги чүс чыл
- 1902 чыл — Леонид Оболенский (1991 чылда мөчээн), кино актёру, режиссёр, чурукчу-каастакчы, РСФСР-ниң улусчу артизи.
- 1903 чыл
- Игорь Курчатов (1960 чылда мөчээн), физик-ядерщик, академик, совет атомнуг бомбаның чогаадыкчызы.
- Георгий Нисский (1987 чылда мөчээн), совет уран чурукчу, ССРЭ-ниң Уран чүүл академиязының академиги.
- 1905 чыл — Кристиан Диор (1957 чылда мөчээн), француз кутюрье.
- 1906 чыл — Игорь Моисеев (2007 чылда мөчээн), балет артизи, балетмейстер, хореограф, педагог, ССРЭ-ниң улусчу артизи.
- 1944 чыл — Родион Нахапетов, совет, американ болгаш российжи актёр, кино режиссёру, сценарий бижикчизи, РСФСР-ниң улусчу артизи.
- 1952 чыл — Татьяна Терехова, балерина, балет башкызы, РСФСР-ниң улусчу артизи.
- 1981 чыл — Дэни Хитли, канад хоккеист, олимпийжи чемпион (2010), делегейниң ийи дакпыр чемпиону.
- 1983 чыл — Светлана Ходченкова, кино болгаш театр, телевидение биле дубляжтың российжи актрисазы.
- 1985 чыл — Сергей Гранкин, российжи хол бөмбүүнүң ойнакчызы, олимпийжи чемпион (2012), Европаның ийи дакпыр чемпиону.
- 1999 чыл — Рубина Али, индий кино актрисазы («Трущобадан миллионнер»).
XXI-и чүс чыл
Чок болганнар
Аңгылал:Январьның 21 мөчээн деп аңгылалды база көр
XIX-ку чүс чылга чедир
XIX-ку чүс чыл
- 1803 чыл — Кирилл Разумовский (1728 чылда төрүттүнген), граф, Императорнуң эртем академиязының президентизи, Запорожский шериглериниң сөөлгү гетманы.
- 1873 чыл — Елена Павловна (төрүмелинден принцесса Фредерика Шарлотта Мария Вюртембергская; 1807 чылда төрүттүнген), орус улуг кадын, улуг ноян Михаил Павловичиниң кадайы, күрүне болгаш хөй-ниити ажылдакчызы, ачы-буян чедирикчизи.
- 1899 чыл — Михаил Анненков (1835 чылда төрүттүнген), инфантериядан генерал, Россия империязының Дайын Эвилелиниң кежигүнү, Закаспийскиниң демир оруунуң тудугжузу.
XX-ги чүс чыл
- 1924 чыл — Владимир Ильич Ленин (төрүттүнгенде Ульянов;1870 чылда төрүттүнген), орус революционер, совет политиктиг күрүне ажылдакчызы, большевиктерниң удуртукчузу, Совет Эвилелдиң үндезилекчизи.
- 1956 чыл — Николай Рыбников (1879 чылда төрүттүнген), кино болгаш театр актёру, РСФСР-ниң улусчу артизи.
- 1968 чыл — Александр Арбузов (1877 чылда төрүттүнген), химик, фосфороорганиктиг каттыжыышкынның орус школаның үндезилекчизи.
- 1979 чыл — Алексей Леонтьев (1903 чылда төрүттүнген), совет психолог, ажыл-чорудулганың теориязының үндезилекчизи.
- 1992 чыл — Виктор Ильченко (1937 чылда төрүттүнген), эстрада, театр болгаш кино артизи, РСФСР-ниң алдарлыг артизи.
- 1999 чыл — Михаил Уржумцев (1944 чылда төрүттүнген), театр болгаш кинонуң совет, российжи актёру, РФ-ның алдарлыг артизи.
- 2000 — Софья Пилявская (1911 чылда төрүттүнген), театр болгаш кинонуң актрисазы, МХАТ-ның актрисазы, ССРЭ-ниң улусчу артизи.
XXI-ги чүс чыл
- 2006 чыл — Ибрагим Ругова (1944 чылда төрүттүнген), Косовонуң 2002—2006 чылдарда президентизи.
- 2017 чыл — Юрий Ермолаев (1932 чылда төрүттүнген), цирк артизи, дрессировщик, режиссёр, ССРЭ-ниң улусчу артизи.
Онзагай демдеглелдер
Бөгүн аяс хүн болур болза, чай кургаг болур.